Monotonluk ve can sıkıntısı, ilhamın, yaratıcılığın ve mutluluğun önündeki en büyük engeller onlar! Uzun vadeli bir iş yaparken özellikle can sıkıntısı etkisiyle daha çok karşılaşıyoruz. Her ne kadar kişiden kişiye sıkılma derecesi değişse de "bazı insanlar görüyorum aynı şeyi günün aynı saatinde yıllarca yapıyorlar, bir çeşit yapay zeka mısın arkadaşım sen? Bu nasıl mümkün oluyor?" çoğu insanın sık sık maruz kaldığı bir şey " ulan yoksa sadece ben mi maruz kalıyorum ki?"

Gönül ister böyle şeyler olmasın robot gibi devam edelim ama olmuyor işte. Sıkıntı bastığı zaman yapılan işe karşı bir isteksizliğe ek olarak bazen de daha kötüsü her şeye karşı bir ilgisizlik yani "hiçbir şey yapmak istememe" durumu ortaya çıkıyor.
Kişinin bir şeyi yapmak istememesinin geçerli nedeni sadece o şeyi yapmak istememesidir.
Doğru ya da yanlış, yaptığımızın hesabını vermek başlı başına işkence. Herkes her şeyinize bir neden arıyor; üstelik haklı neden olacak. Canım istedi, yaptım. Olmaz! Hiçbir şeyi canın istediği için yapamazsın; geçerli nedenin olacak.
Bazen insana bir şeyi neden yaptığını sormak- eğer nedeni bilmeniz gerekmiyorsa- aptallık hatta geri zekâlılıktır. İnsanların neyi neden yaptıkları konusunda kendilerine göre sebepleri vardır zaten. Bilgi edinme ya da merakınızı gidermek için soracaksanız eyvallah; ama sorgulama-hesap sorma amacıyla soruyorsanız neyi neden yaptığımın geçerli tek bir sebebi var: Canım öyle istedi!
Bundan daha önemli bir neden olur mu ya, kafadan sakat mısınız siz? Türkiye’de “Bunu neden yaptınız?” sorusuna “Canım öyle istedi” cevabını alamazsınız. Bu cevap geçerli değildir, canınız öyle isteyemez. İlla ki anam öldü, babam öldü, param yok, hastayım gibi makul bir neden söylemeniz gerekir. Oysa insan her gün hasta olamayacağı gibi sık sık annesi babası da ölmez. Yani gerçek nedenini dikkate almayıp sözde makul bir gerekçe için seni yalana teşvik ederler.

Oysa makul neden canımın isteyip istememesidir. Ama işte Türkiye’de insanların bir şeyi canı istediği/ya da istemediği için yapma/ ya da yapmama hakkı yoktur. Ben de her gün işte böyle anam öldü babam öldü diye yalan söylerim!

Oysa kişinin bir şeyi yapıp yapmaması konusunda- belirleyici başka bir neden yoksa-canının isteyip istememesi en önemli nedendir. Adama iş teklif edersin, kabul etmez. Parası iyi, yol, yemek, sigorta, kariyer… Adam o işi istemiyordur kardeşim; hoşlandığı meslek değildir.
Ben bir kişi bir şeyi "İstemiyorum" dediği anda bırakırım. Nasıl olur ya, niye böyle diyorsun, yapmaya mecbursun, yapacaksın… İşi ve görevi dışında hiç kimse hiçbir şeyi yapmaya mecbur değil. Zorla yaptırırsan karşı koyabilirsem karşı koyarım değilse yaparım ama ta şeyine küfrederek!
Elbette neden soracaksın; çünkü belki kişiyi buna iten ya da yapmaktan alıkoyan bir sebep vardır. Bir kişi bir şeyi yapmak istemiyorsa başka neden sorulmaz; o kişinin o işi istemediğini anlamalıyız. Ancak maalesef insanımızda kişilerin iradesine saygı yoktur; “Ben bu işi istemediğim için yapmıyorum” samimi bir ifade, gerçek bir irade beyanı olduğu halde ikna olmazlar. Çünkü onlara göre kişinin istememesi, yapılması istenen bir şeyin yapılmaması için gerekçe olamaz; zaruri bir durum, haklı bir gerekçe olmalıdır.
O yüzden en iyisi sıkıntıyı gelmeden önce durdurmak. Ona göre bir çalışma hazırlamak. İçinde bol bol eğlencenin de olduğu bir plan. Başta "o çok önemli olan çalışmadan" kafayı kaldırmak başka şeyler yapmak, suçluluk duyguları hissettirecektir insana.