|
|||
GERTRUDE BELL "ÇÖLÜN KIZI" | |||
-Gertrude Bell; 14 Temmuz 1868 tarihinde İngiltere'nin Durham
County kentinde doğmuştur. Henüz 3 yaşında iken annesi ölmüş
ve babası seçkin bir aileden gelen oyun yazarı olan Florence Oliffe
ile evlenmiştir. Bell; ilk ve orta öğrenimini Londra'da ki çeşitli
okullarda tamamlamıştır. Ardından tarih okumak için Oxford
Üniversitesine gitmeye karar vermiştir. Bu okulda tarih, Coğrafya
ve arkeoloji okumuştur. 1899 yılında Kudüs'e yaptığı ziyaretten sonra
Araplara karşı büyük bir ilgi duymaya başlamıştır. Arap çöllerinde
seyahatler yaparak bu seyahatlerini batılılara çöl hayatını anlatan
yazılar yazmıştır. Araplarda ona "Çölün Kızı" ve "Irak'ın Taçsız Kraliçesi"
isimini vermişlerdir.
-Pasta keser gibi ülke bölen kadın. Oxford mezunu Gertrude, casustu.
Türkçe, Farsça, Kürtçe dahil, şakır şakır yedi lisan lisan biliyordu. Çok
güzeldi. Kızıl saçlı, yeşil gözlü, narin yapılıydı. Gören , çarpılıyordu.
Etrafına ışık saçıyordu. Arkeolog ayaklarıyla Mezopotamyayı karış
karış gezerek aşiretleri örgütlemiştir. 1919'da Paris Konferansına
delege olarak katılmıştır. Mezopotamyayı Kürt, Arap,Türkmen
bölgelerine ayırmıştır. Hatta Irak'ın sınırlarını elleriyle çizmiştir.
1924'de Türkiye -İngiltere arasında imzalanan Irak sınırı onun eseridir.
O dönemde birde kral bulur. Şerif Hüseyin'inin oğlu Faysal'ı kukula
olarak Irak tahtına oturtmuştur.
-Araplar ona "Çöl Kraliçesi" diyordu. Bell; Hiç evlenmemiş birisidir,
ama Binbaşı Dick Doghty-Willie' isimli birisine aşık olmuştur. Fakat
aşık olduğu Binbaşı evlidir. Gizlide olsa mektuplaşıp, buluşuyorlar
fakat Binbaşı eşinden boşanıp Bell; ile evlenmeye yanaşmıyordu.
Gertrude Bell bu duruma çok üzülüyor ve bazen bunalıma giriyordu.
Meselenin ise şu şekilde çözüldüğü söylenmektedir. Çanakkale
savaşında Binbaşı vurulur ve böylelikle mesele kökünden halledilmiş
olur. Gertrude'nin Türk nefreti böylede başlamış olabilir. Bell; Sevgilisi
Binbaşı ölünce, Kahire'ye gitmiştir. Burada İngiliz gizli servisinin Arap
bürosuna katılmıştır. Buradan Irak'a geçerek Bizim kuyumuzu da
kazmaya başlamıştır. Arkeolog ayakları ile Anadolu'ya gelerek
memlekette cirit atmıştır. Konya , Kapadokya, Adana, Diyarbakır'da
Kürt köylerinin ve hıristiyan köylerinin listesini çıkarmış, hangi aşiret
devletten yanadır, hangi aşiret ihanete müsaittir, seceresini çıkarmıştır.
Nereler kuytudur, nerelerden nerelere geçilir, haritalarını çıkarmıştır.
Daha sonrasında önce cudi'ye gitmiş ardında Antakya'ya giderek
bugün ne hale geldiğini gördüğümüz Suriye sınırında Kiliseleri geziyorum
dümeniyle , orada yaşayan halkın etnik kökenini, mezheplerini raporlamıştır.
-Gertrude Bell; hiç evlenmemiş ama manevi oğlum dediği birisi vardı.
Yarbay Thomas Edward Lawrence..." Namı değer Arabistanlı Lawrence !"
Bell; evlat yetiştirir gibi yetiştirmişti onu, yıl gösterdi, akıl hocalığı yaptı,
nüfuzlu kişilerle tanıştırdı. Arabistanlı Lawrence, kendisinden 20 yaş
büyük olan bu kadın için "annemden farksız, bildiğim her şeyi ondan
öğrendim" demiştir. Hatta Mekke'de ki Osmanlı Kalesi Ecyad'ı yıkıp
yerine otel yapan Suudi Kralı Bu Arabistanlı Lawrence'nin Cidde'de
yaşadığı evi restore ettirmiş ve kapısına da kocaman harflerle " bu ev,
Türklere karşı savaş vermemize yardımcı olan Lawrence'nin karargahıdır"
tabelası asılmıştır.
-Gertrude Bell; 1926 yılında 58 yaşında iken aşırı dozda uyku hapı alarak
intihar etmiştir. Mezarı Irak'ta Bağdat'ta bulunan İngiliz mezarlığına
gömülmüştür. Bell; öldükten sonra kendisinden geriye , elyazısıyla 16
tane günlük, iki bine yakın mektup, yedi bin fotoğraf kalmıştır.
|
|||
Etiketler: GERTRUDE, BELL, "ÇÖLÜN, KIZI", , |
|
Bu modül kullanıcı tarafından yönetilir, ister kod girilir ister iframe ile içerik çekilir. Toplamda kullanıcı 5 modül ekleme hakkına sahiptir, bu modül dahil tüm sağdaki modüller manuel olarak sıralanabilir.