|
|||
İSMAİL HAKKI TONGUÇ | |||
-İsmail Hakkı Tonguç denince, ilk akıllara gelen ,köy Enstitüleridir. Çünkü
Köy Enstitüleri Tonguç'un önderliğinde kurulmuştur. Tonguç Bulgaristan'ın
Silistre şehrine bağlı bu günkü adıyla Sokol olan Tatar Atmaca köyünde
doğmuştur. İsmail Hakkı Tonguç eğitim hayatına doğduğu köyde 4 yıllık
ilkokulu okuyarak başlamıştır. Ardından Silistre'de (Rüştiye'ye ) devam
etmiştir."Eskiden şimdiki Ortaokul derecesinde olan eğitim kurumuna
rüştiye denirdi." 1914 yılında İstanbul'a gelerek eğitimine devam eden
Tonguç, Maarif Nazarı Şükrü Beyin yardımlarıyla parasız yatılı olarak
Kastamonu Öğretmen okuluna gönderilmiştir. Bu arada Osmanlı Devleti
I.Dünya Savaşına girmesi sebebiyle Tonguç, eğitim hayatında zorlanmaya
başlamıştır. 5 Mayıs 1916 yılında İstanbul Öğretmen okuluna geçiş yaparak
bu okuldan mezun olmuştur. Tonguç, 1918-1919 tarihleri arasında Karlsruhe-
Ettlingen'de ki öğretmen okulunda Türk öğrenciler için düzenlenen özel
eğitim programına katılmıştır. I. Dünya savaşının bitmesi ile Türk öğrenciler
ile birlikte yurda dönmüştür. Tonguç İstanbul'a döndükten sonra Eskişehir
Öğretmen Okulu Resim-Elişi ve beden eğitimi öğretmenliğine atanmıştır.
1921 yılının Haziran ayında Eskişehir'in Yunanlılar tarafından işgal edilmesi
üzerine tekrar Almanya'ya dönerek Kalsruhe'de Güzel Sanatlar Yüksek
Okulunda grafik , tahta işleri eğitiminin yanı sıra Ettlingen Beden Eğitimi
Enstitüsünde Beden Eğitimi dersleri almıştır. 1922 yılında bu eğitimi
tamamladıktan sonra Konya Öğretmen Okulu ve Konya Lisesine Eğitmen
olarak atanmıştır. Bir süre Ankara, Adana ve Konya'da öğretmenlik
yaptıktan sonra Almanya, İngiltere ve Fransa'da mesleki incelemeler
yapmak üzere bir çok seminerlere katılmıştır.
-İsmail Hakkı Tonguç 1925 yılında Ankara'da Muallim Mektebine atanır ve
11 Mart 1926 tarihinde de Maarif Vekaleti Levazım ve Alatı Dersiye Müzesi
Müdürlüğüne getirilmiştir. Artık merkezde ki yöneticilerden biri konumuna
gelen Tonguç 10 Temmuz 1926^dan 26 Ağustos 1926'ya kadar İlköğretim
müfettişleri ve ilkokul öğretmenleri için Ankara'da açılan "İş ilkesine dayalı
öğrenim kursu" başlatarak yabancı eğitimciler ile birlikte köy enstitüleri
projesinin temelini atmıştır.
-İsmail Hakkı Tonguç 1929 ve 1933 yılları arasında Gazi Eğitim Enstitüsünde
etkin görevler de çalışarak hem öğretmenlik hemde bu kurumun müdürlüğünü
yapmıştır. 1935 yılında ise Tonguç; köy enstitülerinin kurmasını sağlayacak
ilköğretim genel müdürlüğüne getirilmiştir. Ardından dönemin Kültür Bakanı
olan Saffet Arıkan ile birlikte hazırladığı raporla köy enstitüleri programını
hazırlamıştır. Hatta bir söyleşisinde " Demokrasinin iki çeşidi vardır. Biri zor
ve gerçek olanı öbürü de kolayı, oyun olanı... Toprak'sızı topraklandırma dan,
işçinin durumunu sağlama bağlamadan, halkı esaslı bir eğitimden geçirmeden
olmaz. Birincisi köklü değişiklikler ister. Bu zor demokrasidir, ama gerçek
demokrasidir ! İkincisi kağıt ve sandık demokrasisidir. Okuma yazma bilsin
bilmesin; toprağı , işi olsun olmasın demogajiyle serseme çevirilen halk, bir
sandığa elindeki kağıdı atar. Böylece kendi kendini yönetmiş sayılır. Bu oyundur,
kolaydır. Amerika bu demokrasiyi yapıyor. İşte bizde demokrasinin kolayını
seçtik. Çok şeyler göreceğiz daha." diyerek Köy Enstitülerinin önemini vurgulamıştır.
-17 Nisan 1940 tarihinde Köy Enstitüleri kanunu çıktıktan sonra açılan kurumlarla
bizzat ilgilenen Tonguç, 1946 yılında Köy Enstitüleri hakkında açılan davalar sebebiyle
görevinden alınmıştır. Bu durumu kabullenemeyen Tonguç, 1954 yılında kendi isteği
ile emekli olmuştur. Bundan sonraki hayatının geri kalanını Avrupa'da ki eğitim
sistemini incelemekle geçirmiştir. Tonguç rahatsızlanır ve Almanya'da hastalığı
ilgili bir süre tedavi görür. Ardından Türkiye'ye döner ve 24 Haziran 1960 tarihinde Köy
Enstitülerinin babası olan İsmail Hakkı Tonguç bundan tam 59 yıl önce vefat etmiştir.
|
|||
Etiketler: İSMAİL, HAKKI, TONGUÇ, , |
|
Bu modül kullanıcı tarafından yönetilir, ister kod girilir ister iframe ile içerik çekilir. Toplamda kullanıcı 5 modül ekleme hakkına sahiptir, bu modül dahil tüm sağdaki modüller manuel olarak sıralanabilir.