Moved Permanently

Biyolojik Evrimden Çıkan Sonuçlar

Değerli okurlar, bu bölümde biyolojik evrimden çıkaracağımız sonuçları göreceğiz; ancak ondan önce iki konuya kısaca değinmek istiyorum.

Birincisi, ilk canlı organizma olan tek hücrelilerde (örn. kamçılı) ışığı algılayan ve ön kısımda bulunan farklı renkte bir benek (göz beneği) bulunur. Daha sonraki derili canlılarda, diğer deri hücrelerinden farklı renkte olan bu benek deri içine çökerek evrimleşir ve günümüzdeki göze dönüşür(1).

İkincisi, paleontoloji bilimine (fosilbilim) göre(2), her canlı türü önce basit formla başlar, giderek gelişir ve en gelişkin duruma geldiğinde yok olur. Bu bağlamda, jeolojik devirler boyunca birçok canlı türü ortaya çıkmış ve gelişimini tamamladıktan sonra hayat sahnesinden çekilmiştir. Bununla birlikte, ilk zamanlarda ortaya çıkıp gelişerek/evrimleşerek varlıklarını günümüze kadar sürdüren türler de mevcuttur(2). 

Biyolojik evrimden şu sonuçları çıkarabiliriz:

1- a) Basit organik yapılardan/formlardan gelişkin/komplike organik yapılara/formlara, b) az çeşitten çok çeşide ve c) az bilgiden çok bilgiye doğru bir gidiş söz konusudur.

2- Bu gidiş “asimetrik”tir. Dolayısıyla zaman oku tek yönlüdür. Bu bağlamda, evrimsel süreçlerde de zaman oku yönünde olan olaylar ya da gerçekleşen süreçler “kendiliğinden” olurken, geriye/başa doğru kendiliğinden bir gidiş söz konusu değildir. Olanlar varsa da, bunlar birer sapmadır, birer istisnadırlar ve ana eksen içinde kalan münferit/tekçil olaylardır. Evrimsel sürecin ana ekseninde ya da ana gidiş yönünde geriye/başa doğru bir gidişin olabilmesi, bir “dış müdahale”yi gerektirir (3).

3- Her aşamada oluşan dinamik yapı/organizma öncekilerden daima daha gelişkin/komplike, daha çok iç çeşitlenmeli ve bundan dolayı daha çok bilgi yüklü olduğundan bu süreçte geriye/başa gitmek, “basit”e diğer bir söylemle “ilkel”e gitmekle eş anlamlıdır.

4- En gelişkin varlık olan insanoğlu (homo sapiens) ile birlikte, ilk devirlerden bu yana ortaya çıkmış olan diğer canlı organizmaları da (bazı türler hariç) var olmaya devam etmektedirler.

5- Bir hücrede hücre çekirdeği, yüksek organizasyonlu bir organizmada da beyin belirleyici/yöneten durumundadır. Hücre çekirdeğini oluşturan DNA (genotip) bir taraftan tek hücrede hücre içi organelleri yönetirken, diğer taraftan yüksek organizasyonlu bedeni (fenotip) şekillendirir; beyin de bedenin diğer organlarını yönetir. Dolayısıyla bu iki yöneten, merkezde yer alır.

6- Kozmolojik çeşitlenmede yaptığımız gibi biyolojik çeşitlenmenin de “basit-gelişkin” diyalektik yelpazesini oluşturduğumuzda, kozmolojik yelpazeye benzer bir diyalektik yelpaze ortaya çıkar. Bu diyalektik yelpazeyi gelecek bölümde ele alacağız.      DEVAM EDECEK

(1) Demirsoy, A., 2022, Evrim.

(2) Paleontoloji (fosilbilim), mesleğimin (jeoloji) kapsamı içindedir.

(3) Saygın bilim sitesi “Evrim Ağacı”nda istisnalara bakılarak evrimin bir yönü olmadığı belirtilmektedir (Bakırcı, Ç.M., Evrim’in Bir Yönü Var mı’dır? Varsa, Bu Yön Tüm Canlılar İçin Aynı mıdır?; https://evrimagaci.org). Bu, doğru değildir; çünkü zaman oku yönünde olmak üzere tek hücreli yaşamdan koloni yaşamına, koloni yaşamından yüksek organizasyonlu yaşama, yüksek organizasyonlu yaşamın kendi içinde de basit yapılı/formlu organizmalardan (hayvanlar) daha gelişkin/komplike yapılı/formlu organizmalara doğru bir gidişin olduğu açık olarak görülmektedir. Gözün evrimi de bu duruma net bir örnektir.